MỤC ĐÍCH CUẢ GIÁO DỤC GIỚI TÍNH

BS HỒ ĐẮC DUY

Trong quan niệm triết học Phương Đông khái niệm về vũ trụ là một khái niệm vạn vật đồng nhất thể, đó là hình ảnh của thái cực bao gồm âmvà dương, là hai mặt đối lập nhau như trời và đất, nước và lửa, nam và nữ ...

Hình ảnh giới tính đã bắt nguồn từ cái Âm và dương .

Sự hoà hợp giữa âm và dương là điều kiện hoàn hảo cho sự trường tồn của vũ trụ và hạnh phúc của con người.

Sự hoà hợp giữa người nam và người nữ là mấu chốt của cuộc sống

Học được sự hoà hợp đó là mục đích của giáo dục giới tính.

Trong truyền thuyết của nền văn hoá Việt Nam, sự tích "bánh chưng bánh dày" đã nói lên hết cái quan niệm về vũ trụ của dân tộc Việt. Trong các bi ký của Champa thì Linga và Youni là biểu tượng của âm và dương, các triết gia thời xưa đặt vấn đề giới tính thành ra một thứ tôn giáo, các bạn có thể tìm thấy những biểu tượng này trong các viện bảo tàng ở TP.HCM, Hà Nội, Đà Nẳng. Linga là hình ảnh của một dương vật được thờ phượng,

Giáo dục giới tính là dạy cho người ta biết các bí quyết của sự hoà hợp giữa âm và dương, biết các khái niệm thế nào là nam thế nào là nữ (giới tính) khái niệm về tính dục và nhân cách, để cho con người phát triển một cách toàn diện.

Sự hình thành và phát triển nhân cách cùng các mối quan hệ của con người bị chi phối và ảnh hưởng bởi các yếu tố sinh học, tâm lý, tính dục, tinh thần, môi trường, truyền thống văn hoá xã hội.

Tính dục là tổng thể con người bao gồm các khía cạnh đặt trưng nam hay nữ, đàn ông hay đàn bà và biến động suốt đời.

Tính dục không thuần chỉ bản chất sinh dục mà nó là một trong số hình ảnh của nhân cách con người.

Giáo dục giới tính là một khoa học và nghệ thuật dạy cho con người có đạo đức và hành vi lành mạnh, xây dựng một nhân cách phù hợp với mong muốn của xã hội và hình thành mối quan hệ có trách nhiệm trong tình bạn cũng như tình yêu.

Đời sống tình dục phục tùng các quy luật tự nhiên, mà quy luật tự nhiên đôi khi lại khác biệt với quy luật xã hội. Tình dục đóng một vai trò chủ yếu trong cũng cố hôn nhân và truyền giống.

Giáo dục giới tính sẽ làm thăng hoa tình yêu. Tình yêu là sự hiến dâng là sự hy sinh tận tụy, là ý thức có trách nhiệm, là sự tôn trọng, sự hiểu biết cảm thông giữa hai người. Muốn thực hiện được điều đó thì việc mang lại phổ biến các kiến thức chuyên môn về cơ thể học, sinh lý học, tâm lý và các vấn đề liên quan đến đời sống tình dục phải được trình bày thảo luận một cách công khai, có trình độ chuyên môn dựa trên những nghiên cứu thực tiễn, tr6en các kinh nghiệm của cuộc sống bằng ngôn ngữ và diễn đạt khoa học.

Từ trước, rải rác trong tạp chí "Thế giới mới" chúng tôi có lựa chọn vài vấn đề trong toàn bộ giáo dục giới tính để sửa soạn cho một mục riêng bàn về vấn đề này với quý vị độc giả.

Giáo dục giới tính hiện nay đã trở thành một nhu cầu cấp bách của xã hội

Đối với chúng ta Giáo dục giới tính là một môn học còn mới lạ, nó chưa được đưa vào dạy một cách có bài bản ở các trường đại học Y Khoa, nó chỉ mới được lồng ghép vào các môn Sản phụ khoa, Nam khoa, Tâm lý....Ở bậc trung học thì đang dạy thử nghiệm ở vài trường chỉ có tính cách thông tin về dân số và sức khỏe sinh sản, các biện pháp sinh hoặt tình dục an tòan để tránh lây nhiễm HIV, Còn ngòai xã hội, trong các cơ sở tôn giáo, trong các câu lạc bộ Hôn nhân và Gia đình, hay trong các tạp chí người ta chỉ nói một các mơ hồ chưa dám trình bày một cách rỏ ràng khoa học mà chỉ nói chung chung trong các lớp dự bị hôn nhân hay trong cách giao tiếp, ứng xữ.....đó không phải là Giáo Dục Giới Tính đích thực

Giáo dục giới tính phải bắc đầu bằng giáo dục gia đình, vai trò của cha mẹ, truyền thống, đạo đức, luật pháp của từng quốc gia,sau đó là các kiến thức về cơ thể học sinh lý học, các kỷ năng của con người để bước vào quan hệ tình dục một cách có trách nhiệm, các thông tin về tính dục và sinh sản,các hệ lụy phát sinh từ sinh hoặt tình dục .... Vì có các nét đặc thù của từng khu vực cho nên không thể áp đặt chương trình Giáo dục giới tính của quốc gia này lên quốc gia khác được.

Bước vào năm 2000 với vô số các thay đổi của xã hội chúng ta phải đương đầu với những đòi hỏi của thời đại trong đó tình dục học sẽ là một môn học phải được dạy ngay từ bậc tiểu học

Gia đình là một phần tử của xã hội, hiện tại gia đình được hình thành do sự chọn lựa, quyết định của hai cá nhân trên cơ sở tự nguyện và tình yêu lứa đôi không như các thập kỷ trước .

Giáo dục giới tính cần thiết cho cá nhân và xã hội :

Liệu những người trẻ tuổi sắp sửa lập gia đình đã hiểu rõ các kiến thức căn bản về giới tính và hôn nhân chưa ?

Giúp cho họ rèn luyện tư tưởng, trau dồi kiến thức, xây dựng nhân cách cho phù hợp với giới tính, hiểu thế nào là tình yêu đích thực, bí quyết xây dựng hạnh phúc gia đình...có lẽ điều mà xã hội cần phải quan tâm

Đa số các vụ ly dị, ly hôn đều có nguyên nhân phần lớn là trục trặc về đời sống tình dục .

Trước hành vi tình dục quá sớm của lứa tuổi thanh thiếu niên như tình trạng co thai, phá nạo thai của các em gái chưa trưởng thành, các bệnh lây qua đường tình dục, nhiễm HIV các tình trạng bạo lực tình dục, ly hôn, ly dị, con không thừa nhận hay bùng nỗ dân số thì xã hội phải đối phó như thế nào ?

Giáo dục giới tính sẽ là một vũ khí chiến lược hổ trợ trong việc giáo dục tòan diện, kiễm sóat dân số, bảo vệ sức khỏe và phát triễn cho mọi người sẽ giúp cho xã hội bớt đi một gánh nặng không đáng có

Chúng tôi mong muốn nhận được tất cả các góp ý, tham luận của các bạn độc giả và các bạn có cùng quan tâm đến vấn đề này

Email : hodacduy@saigonnet.vn

Bs Hồ Đắc Duy

Anh đưa vào sử dụng thuốc viên chống hói cho nam giới

Tại Anh có khoảng 6,5 triệu nam giới bị chứng hói tóc.

Thuốc mang tên Propecia đã chính thức được lưu hành ở Anh kể từ hôm qua. Thử nghiệm lâm sàng cho thấy việc dùng 1 viên mỗi ngày sẽ giúp tóc ngừng rụng và bắt đầu mọc lại. Thời gian cần thiết để có hiệu quả rõ ràng là 3-6 tháng, với chi phí 45-52 USD/tháng.

Nam giới muốn dùng thuốc phải được bác sĩ đa khoa khám và kê đơn. Bệnh viện nhà nước không chi trả cho loại thuốc này.  

Propecia được tung ra thị trường Mỹ năm 1998 và hiện có bán tại hơn 40 quốc gia. Cơ chế hoạt động của nó là ức chế enzyme chuyển testosterone thành dihydrotestosterone (DHT) - hoóc môn có thể gây tổn hại nang tóc và dẫn tới rụng tóc ở những người nhạy cảm.

Thử nghiệm lâm sàng trên 1.879 nam giới trong 12 tháng cho thấy 5/6 không bị rụng tóc thêm trong khi dùng Propecia, và 2/3 nhận thấy tóc bắt đầu mọc trở lại.

Hãng sản xuất Merck, Sharp & Dohme thú nhận 2% nam giới trong thử nghiệm đã có những phản ứng mạnh sau khi dùng thuốc như mất tính dục (libido). Tuy nhiên, họ nói những hiệu quả này chỉ là tạm thời và có thể phục hồi sau khi ngừng thuốc.

Thu Thủy (theo Ananova)

Chế độ ăn cho phụ nữ khi mang thai

Ăn uống của người phụ nữ trong thời kỳ có thai là một trong những yếu tố quyết định cho sự phát triển của bào thai, sự tạo sữa trong thời kỳ cho con bú và sự lớn lên của trẻ sau khi được sinh ra.

Thức ăn là nguyên liệu để:

Nuôi bào thai phát triển từ một tế bào thành một cơ thể hoàn chỉnh, khi ra đời đứa trẻ mới khoẻ mạnh, thông minh. Tạo đủ sữa cho trẻ bú sau đẻ, trẻ chóng lớn và ít ốm đau Vì thế, người phụ nữ có thai cần phải ăn nhiều hơn lúc bình thường và biết chọn các thức ăn để có đủ chất dinh dưỡng.

1. Tăng thêm năng lượng

Phụ nữ trong thời kỳ có thai, nhu cầu năng lượng ngày càng tăng đặc biệt là thời kỳ thai 3 tháng cuối. Nếu như phụ nữ tuổi sinh đẻ nói chung cần 2200Kcal/ ngày thì phụ nữ có thai 3 tháng cuối phải thêm 350Kcal (tức là 2550Kcal/ngày) tương đương với thêm 1 bát cơm đầy mỗi ngày.

2. Bổ sung chất đạm và chất béo

Bữa ăn cho bà mẹ có thai cần có thức ăn để bổ sung chất đạm và chất béo giúp việc xây dựng và phát triển cơ thể trẻ. Chất đạm còn cần thiết cho quá trình tạo máu, phát triển của các tổ chức trong cơ thể mẹ, cần thiết cho phát triển của thai và rau thai. Chất đạm cần tăng thêm 15g/ngày so với bình thường. Chất béo nên chiếm 20% tổng năng lượng (khoảng 40g).

Ngoài chất đạm động vật như sữa, trứng (kể cả trứng vịt lộn), thuỷ sản, tôm, cua, cá, ốc...cần chú ý đến chất đạm từ nguồn thức ăn thực vật vừa rẻ, vừa có lượng đạm cao, lại có thêm lượng chất béo tốt như đậu tương, đậu xanh, cá loại đậu khác, vừng, lạc...

3. Bổ sung các chất khoáng

Sắt: tình trạng thiếu sắt dẫn đến thiếu máu ở người mẹ ảnh hưởng đến mức tăng cân của mẹ trong thời gian mang thai cũng như cân nặng của trẻ sơ sinh làm tăng nguy cơ bị biến chứng sản khoa. Sắt có nhiều trong thịt, cá, trứng, các loại nhuyễn thể như nghêu, sò, ốc, hến, trong ngũ cốc, đậu đỗ các loại, trong phủ tạng, đặc biệt là tiết. Người mẹ mang thai nên bổ sung 60mg sắt nguyên tố/ngày trong suốt thời gian mang thai đến sau đẻ 1 tháng.

Canxi: Canxi tích trữ trong thời gian mang thai tổng số gần 30g tất cả, gần như tương ứng với việc tạo bộ xương thai nhi 3 tháng cuối của thai kỳ. Lượng canxi ăn vào được khuyến cáo là 800- 1000mg mỗi ngày trong suốt thời gian bà mẹ mang thai và cho con bú. Canxi có nhiều trong tôm, cua, cá, sữa và chế phẩm của sữa. Để tăng thêm canxi trong khẩu phần, người mẹ mang thai cần uống thêm sữa giàu canxi và các sản phẩm chế biến từ sữa như sữa chua, phomat, hoặc uống bổ sung viên canxi kèm theo vitamin D.

Kẽm: thiếu kẽm gây nên vô sinh, sẩy thai, sinh non hoặc sinh già tháng, thai chết gần ngày sinh và sinh không bình thường. Nhu cầu kẽm của người mẹ mang thai là 15mg/ngày. Nguồn cung cấp kẽm tốt nhất là thịt, cá, hải sản. Các thức ăn thực vật cũng có kẽm nhưng hàm lượng thấp và hấp thu kém.

                           
                                  Trong thời kỳ có thai các mẹ cần ăn đầy đủ các chất dinh dưỡng (Ảnh minh họa)

Iốt: thiếu iốt ở phụ nữ thời kỳ mang thai có thể gây sảy thai tự nhiên, thai chết lưu, đẻ non. Khi thiếu iốt nặng, trẻ sinh ra có thể bị đần độn với tổn thương não vĩnh viễn. Trẻ sơ sinh có thể bị các khuyết tật bẩm sinh như liệt tay hoặc chân, nói ngọng, điếc, câm, mắt lác. Nhu cầu iốt của phụ nữ mang thai là 175- 200mcg iốt/ngày. Nguồn thức ăn giàu iốt là những thức ăn từ biển như cá biển, sò, rong biển... Ngoài ra, phụ nữ mang thai nên sử dụng muối, bột canh có tăng cường iốt. 5. Bổ sung các vitamin

Axit Folic: Thiếu axit folic ở người mẹ có thể dẫn đến thiếu cân ở trẻ sơ sinh. Axit folic có vai trò bảo vệ chống lại những khiếm khuyết của ống thần kinh trong sự thụ thai. Vì thế nhu cầu axit folic ở người mẹ có thai là 300- 400mcg/ngày. Nguồn cung cấp axit folic là rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, các thực phẩm có bổ sung axit folic hoặc viên đa vi chất có axit folic.

Vitamin A: có vai trò đặc biệt trong hoạt động thị giác, tăng cường miễn dịch trong cơ thể. Thiếu vitamin A sẽ dẫn đến tăng tỷ lệ mắc bệnh nhiễm khuẩn và tử vong, gây khô mắt, có thể dẫn đến mù loà vĩnh viễn nếu không được điều trị. Đối với người phụ nữ có tình trạng dinh dưỡng tốt, không cần bổ sung vitamin A trong suốt thời gian mang thai nếu đảm bảo đủ nhu cầu vitamin A 600mcg/ngày bằng cách thức ăn tự nhiên. Sữa, gan, trứng... là nguồn vitamin A động vật, dễ dàng được hấp thu và dự trữ trong cơ thể. Tất cả các loại rau xanh, nhất là rau ngót, rau dền, rau muống và các loại củ quả có màu vàng, màu đỏ như cà rốt, xoài, bí đỏ là những thức ăn nhiều caroten, còn gọi là tiền vitamin A, vào cơ thể sẽ chuyển thành vitamin A.

Vitamin D: giúp cho sự hấp thu các khoáng chất như canxi, phospho. Nếu cơ thể thiếu vitamin D, lượng canxi chỉ được hấp thu khoảng 20%, dễ gây các hậu quả như trẻ bị còi xương ngay trong bụng mẹ hay trẻ đẻ ra bình thường nhưng thóp sẽ lâu liền. Những phụ nữ có thai nên có thời gian hoạt động ngoài trời càng nhiều càng tốt. Nên được bổ sung vitamin D 10mcg/ngày, sử dụng các thực phẩm giàu vitamin D như phomát, cá, trứng, sữa, hoặc các thực phẩm có tăng cường vitamin D. Ngoài ra người mẹ có thể phòng còi xương cho con bằng cách uống vitamin D khi thai được 7 tháng: 600.000UI/3 tuần, mỗi tuần 200.000UI

Vitamin B1: là yếu tố cần thiết để chuyển hoá gluxit. Các loại hạt cần dự trữ vitamin B1 cho quá trình nảy mầm do đó ngũ cốc và các hạt họ đậu là những nguồn vitamin B1 tốt. Ăn gạo không giã trắng quá, không bị mục, mốc, nhất là ăn nhiều đậu đỗ là cách tốt nhất bổ sung đủ vitamin B1 cho nhu cầu cơ thể (1,1mg/ngày) và chống được bệnh tê phù.

Vitamin B2: tham gia quá trình tạo máu nên nếu thiếu vitamin B2 sẽ gây thiếu máu nhược sắc. Nhu cầu vitamin B2 là 1,5mg/ngày. Vitamin B2 có nhiều trong thức ăn động vật, sữa, các loại rau, đậu... Các hạt ngũ cốc toàn phần là nguồn B2 tốt nhưng bị giảm đi nhiều qua quá trình xay xát.

Vitamin C: có vai trò lớn trong việc làm tăng sức đề kháng của cơ thể, hỗ trợ hấp thu sắt từ bữa ăn, góp phần phòng chống thiếu máu do thiếu sắt. Vitamin C có nhiều trong các quả chín. Rau xanh có nhiều vitamin C nhưng bị hao hụt nhiều trong quá trình nấu nướng. Đối với phụ nữ có thai, nhu cầu vitamin C là 80mg/ ngày và đối với bà mẹ cho con bú là 100mg. Để đáp ứng đầy đủ các vitamin và khoáng chất như trên, ngoài việc lựa chọn thực phẩm giàu vi chất dinh dưỡng, phụ nữ mang thai nên uống loại viên multivitamin và khoáng chất dành cho bà mẹ mang thai hàng ngày theo sự hướng dẫn của bác sĩ dinh dưỡng.

Ngoài ra cũng cần chú ý không dùng các loại chất kích thích như rượu, cà phê, nước chè đặc, thuốc lá...; Giảm ăn các loại gia vị gây kích thích như ớt, hạt tiêu, dấm, tỏi; Nên ăn nhạt (bớt muối), nhất là các bà mẹ bị phù thận, để giảm phù và tránh tai biến khi đẻ; Tránh dùng kháng sinh có thể gây hại cho trẻ như Tetraxyclin làm hỏng răng, Streptomyxin gây ù tai, nghễnh ngãng...

Như vậy, dinh dưỡng trong thời kỳ mang thai của người mẹ có vai trò then chốt để sinh ra những trẻ sơ sinh mạnh khoẻ và là tiền đề quan trọng cho sự phát triển của chúng sau này. Hy vọng những điều trên đây sẽ giúp cho những ai sắp làm mẹ có hiểu biết và thực hành dinh dưỡng đúng đắn từ đó tạo điều kiện cho trẻ được sinh ra thuận lợi và phát triển tốt sau đó.


                                                                                                     Nguồn: Viện Dinh dưỡng

Dược thiện dành cho phụ nữ tiền mãn kinh

Chim sẻ 3-5 con làm sạch, rán chín ninh với gạo tẻ (60 g) thành cháo, chế thêm chút rượu nhẹ, hành, gia vị, chia ăn vài lần trong ngày. Dùng cho người mắc hội chứng tiền mãn kinh thể dương hư: kinh nguyệt có lúc ra nhiều, sắc nhạt, mệt mỏi, kém ăn, chân tay lạnh, đau lưng, chất lưỡi nhợt.

Ở độ tuổi 45-55, do chức năng buồng trứng suy giảm nên 85% phụ nữ mắc hội chứng tiền mãn kinh với mức độ khác nhau, biểu hiện bằng các triệu chứng: rối loạn kinh nguyệt, đau đầu, hoa mắt, chóng mặt, ù tai, mất ngủ, tim đập nhanh, có các cơn "bốc hỏa", thay đổi tính tình...

Theo y học cổ truyền, đây là hậu quả của tình trạng thận khí suy nhược, tinh huyết sút kém, kinh mạch hư tổn, công năng tạng phủ rối loạn, dẫn đến mất cân bằng âm dương trong cơ thể. Để khắc phục, một trong những phương pháp tốt nhất là sử dụng các món ăn thích hợp. Cách này rất đơn giản nhưng cho hiệu quả rất lớn. Sau đây là một số món ăn bài thuốc cụ thể:

1. Thể thận dương hư.

- Đông trùng hạ thảo 10 g, thịt gà 250 g. Thịt gà rửa sạch, cho vào nồi, đun sôi, hớt bọt. Cho đông trùng hạ thảo vào, hầm nhỏ lửa cho nhừ, chia làm 2 lần ăn trong ngày.

- Tôm nõn loại to 10 con, gạo kê 100 g, dầu vừng, gia vị vừa đủ. Tôm rửa sạch, thái nhỏ, nấu với gạo kê thành cháo rồi chế thêm gia vị, chia ăn vài lần trong ngày.

2. Thể can thận âm hư.

Triệu chứng: Kinh nguyệt rối loạn, lượng ít, sắc đỏ tươi; có cảm giác sốt về chiều, lòng bàn tay và bàn chân nóng, tinh thần căng thẳng, bức bối khó chịu, đầu chóng, mắt hoa, tai ù, mất ngủ, môi khô, miệng khát, đại tiện táo, chất lưỡi đỏ, ít rêu.

- Táo nhân 30 g, sinh địa 30 g, gạo tẻ 100 g. Táo nhân đập vụn, sinh địa thái phiến, sắc kỹ cả hai vị lấy 200 ml nước thuốc rồi cho gạo vào nấu thành cháo, chia ăn vài lần trong ngày.

- Tang thầm (quả dâu chín) 50 g, đường trắng 200 g, bột mì 300 g, trứng gà 5 quả. Tang thầm rửa sạch, sắc lửa nhỏ trong 20 phút rồi lọc bỏ bã lấy nước, cho đường, bột mì, trứng gà vào trộn đều, nặn thành bánh, nướng chín dùng dần. Ngày ăn 2 lần, mỗi lần 50-100 g.

3. Thể tâm tỳ lưỡng hư.

Triệu chứng: Đầu choáng, mắt hoa, sắc mặt nhợt nhạt, ngủ ít, hay mê mộng, dễ hồi hộp, trí nhớ giảm sút, kinh nguyệt ít và loãng, có thể rong kinh, chất lưỡi nhợt.

- Thịt gà ác 200 g, hà thủ ô 20 g, hoàng kỷ 15 g, đại táo 10 quả. Thịt gà rửa sạch, thái miếng, đại táo bỏ hạt, hà thủ ô và hoàng kỳ cho vào túi vải, buộc kín. Tất cả cho vào nồi đất, chế nước vừa đủ, đun to lửa cho sôi rồi dùng lửa nhỏ hầm kỹ trong 2 giờ, bỏ túi thuốc, chế thêm gia vị, chia ăn vài lần.

- Long nhãn 30 g, nhân sâm 3 g, nấm linh chi 5 g. Tất cả tán vụn, hãm với nước sôi trong bình kín, sau 20 phút thì dùng được, uống thay trà hằng ngày. Có thể chế thêm một chút đường phèn cho dễ uống.

- Nấm linh chi 5 g, viễn trí 10 g, tam thất 10 g, ngũ vị tử 4 g, hạt sen 10 g. Tất cả tán vụn, hãm với nước sôi trong bình kín, sau 20 phút thì dùng được, chế thêm một chút đường, uống thay trà trong ngày.

Chú ý: Phụ nữ ở tuổi này nên ăn nhiều thực phẩm có công dụng tư bổ can thận, dưỡng huyết, tư âm, giáng hỏa như: thịt vịt, thịt gà ác, tim và cật lợn, sò biển, hàu, trai, cá mực, ba ba, rùa, sữa ong chúa, mộc nhĩ, yến, bách hợp, hạt sen, kỷ tử, tang thầm... Hạn chế những thức ăn cay nóng, có tính kích thích hay quá béo bổ như ớt, hạt tiêu, quế, hồi, tỏi, chè đặc, rượu, trứng, thịt mỡ, não tủy động vật, các thức ăn chiên xào...

Ths Hoàng Khánh Toàn, Sức Khỏe & Đời Sống

Chảy máu ngoài kỳ kinh

Phụ nữ thường chỉ quen với sự ra máu hằng tháng, gọi là kinh nguyệt, mà bản chất là sự bong lớp nội mạc tử cung do ảnh hưởng của hoóc môn. Do vậy, khi thấy máu ra ngoài kỳ kinh thường rất lo sợ. Tuy nhiên, hầu hết các hiện tượng bất thường này lại là do bệnh lý lành tính.

Khi nào bị coi là ra máu bất thường?

Ra máu không bình thường có thể bao gồm những hiện tượng như ra máu ít giữa hai kỳ kinh - thường nhận thấy sau khi đi tiểu và thấy máu thấm trên giấy vệ sinh, hoặc ra máu nhiều khi hành kinh đến mức băng vệ sinh ướt sũng ngay giờ đầu mà lẽ ra có thể vài giờ. Mọi trường hợp ra máu âm đạo kéo dài hàng tuần cũng bị coi là bất thường.

Có nên lo lắng khi thấy máu ra khác thường không?

Còn phụ thuộc nhiều vào tuổi và các điều kiện khác. Nếu ở tuổi tiền mãn kinh thì ra máu giữa kỳ kinh nhẹ trong vài ngày trước khi thấy kinh là thông thường và không đáng lo. Nếu đang bắt đầu dùng viên thuốc tránh thai cũng có thể ra máu bất chợt trong vài tháng đầu dùng thuốc. Nếu đã ở tuổi mãn kinh hoặc sau mãn kinh và đang điều trị đều đặn bằng hoóc môn liệu pháp thay thế (nghĩa là uống oestrogen hằng ngày cộng với progestin uống trong 10-12 ngày mỗi tháng) thì có thể bị chảy máu do ngừng thuốc giống như ra kinh trong vài ngày. Nếu bị ra máu không giống như hiện tượng “ra máu do ngừng thuốc” thì cần hỏi ý kiến bác sĩ. Con gái chưa đến tuổi dậy thì mà bị ra máu bất thường thì rất cần quan tâm. Trẻ sơ sinh gái có thể thấy ra máu âm đạo trong vài ngày không đáng ngại (do ảnh hưởng của hoóc môn từ mẹ truyền sang), nhưng nếu kéo dài cũng phải hỏi ý kiến bác sĩ. Nói chung, nếu phụ nữ thấy ra máu khác thường đều cần đi khám.

Có nên lo ngại khi đã bị cắt tử cung mà vẫn ra máu?

Có. Khi đã bị cắt tử cung toàn phần mà vẫn ra máu thì nhiều khả năng là bệnh lý ở âm đạo, cần được bác sĩ phụ khoa khám. Một số trường hợp cắt tử cung không hoàn toàn, còn để lại cổ tử cung nên có thể ra máu từ cổ tử cung hay âm đạo.

Ra máu khác thường ngoài kỳ kinh có phải là bị ung thư không?

Hầu hết các trường hợp ra máu âm đạo ngoài kỳ kinh là do bệnh lý lành tính. Ở những phụ nữ tiền mãn kinh, ra máu ngoài kỳ kinh thường do sự dao dộng của hoóc môn chứ không phải do ung thư. Ở những phụ nữ có tuổi, đặc biệt là phụ nữ đã mãn kinh, ra máu âm đạo có thể do ung thư phụ khoa, nhưng cũng có thể do bệnh lành tính. Một số phụ nữ có yếu tố nguy cơ phát triển ung thư tử cung, cổ tử cung hoặc âm đạo, cho nên cần được bác sĩ khám xem có những yếu tố nguy cơ này không.

Bệnh phụ khoa nào hay gây ra chảy máu âm đạo?

Ra máu âm đạo có thể là triệu chứng của một số bệnh phụ khoa sau:

- Rối loạn kinh nguyệt
- Nồng độ hoóc môn dao động
- Viêm âm đạo (một bệnh nhiễm khuẩn và có thể chữa trị được),
- Giãn tĩnh mạch âm hộ (tĩnh mạch giãn và có thể bị trầy xát),
 - Khối u, polip hay u xơ âm đạo, cổ tử cung, tử cung hay vòi trứng
- Bệnh lộn cổ tử cung, một bệnh hay gặp ở phụ nữ trẻ, nhất là phụ nữ dùng viên thuốc tránh thai, mô cổ tử cung trở nên dễ bị trợt, thường hay chảy máu sau khi giao hợp
- Ung thư tử cung, cổ tử cung, âm đạo hay âm hộ
- Một số bệnh lây qua đường tình dục như chlamydia, lậu hay sùi sinh dục
- Thương tích ở âm đạo do chấn thương hay do lạm dụng tình dục, khi mới có thai hoặc có thai ngoài tử cung
- Biến chứng thai nghén như thai chết lưu

Khi ra máu âm đạo khác thường, nên làm gì?

Nếu đang ở độ tuổi hoạt động tình dục hay đã ngoài 18 tuổi, nên được thăm khám tiểu khung và làm phiến đồ tế bào cổ tử cung mỗi năm một lần. Tuy nhiên, nếu từng có kết quả phiến đồ bình thường trong 3 năm liên tiếp thì có thể làm thăm dò này thưa hơn. Khi ra máu âm đạo khác thường, cần báo cho bác sĩ biết. Không nên quá lo lắng vì trong hầu hết trường hợp là lành tính. Tuy nhiên có 2 trường hợp cần gặp bác sĩ ngay: trong 1 giờ đã thấm đẫm băng vệ sinh hay đang có thai mà ra máu. Khi dùng viên thuốc tránh thai hay đang điều trị bằng liệu pháp hoóc môn thay thế cần theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ.

BS Đào Xuân Dũng, Khoa học và Đời sống

Bia có lợi cho các động mạnh

Uống bia đều đặn & hợp lý có thể loại bỏ dần những nguy cơ về bệnh tim mạch. Ðây là kết luận được các chuyên viên y tế Mỹ đưa ra sau 7 năm thử nghiệm liên tục đối với 128.934 người tình nguyện. Một cơ chế sử dụng đều đặn sẽ luôn tạo ra một động lực đối với chất lipit, tránh hiện tượng đông tụ & đặc biệt chống sự tạo ra sự ôxy hoá từ vitamin B9 đến B12. Với một lượng bia hấp thụ đều đặn & vừa phải sẽ kích thích khả năng co giãn của các thành động mạnh làm cho lượng máu lưu thông được tốt hơn. Ðiều này hết sức có lợi cho sức khoẻ ngưởi sử dụng . Tuy nhiên cũng tránh trường hợp uống bia liên tục, vô điều độ sẽ không phát huy được khả năng chữa bệnh của bia mà còn gây ảnh hưởng đến sức khoẻ.

(KH& ÐS- Lê Mạnh Quyên)